Carane Gawe Wayang

        Pagelaran wayang kulit minangka tontonan lan tuntunan nganti saiki isih disenengi wong akeh. Siyaran wayang kulit meh saben dina bisa kita rungokake ing radhiyo genthi-genten. Luwih-luwih saiki televisi ing saben dina malem minggu uga nyiarake wayang kulit, genti-genten karo wayang golek. Iku pancen nuduhake yen wayang isih dadi tontonan kang nengsemake.

Wayang kulit digawe saka walulang utawa kulit kewan. Bisa walulang sapi, kebo, wedhus utawa liyane. Sadurunge digawe wayang, walulange luwih dhisik kudu dipepe nganti garing ing gawangan. Gawangan iki digawe saka kayu, gunane kanggo menthang walulang supaya amba lan rata.

          Walulang kang wis dipepe garing ing gawangan nuli diresiki wulune nganggo pangot. Pangot iki kanggo ngerok wulu nganti resik temenan, yen wis resik banjur dirempelas supaya sisa-sisaning wulu entek gusis. walulang nganti katon bening kaya kaca iku ateges walulang wis mateng utawa siyap digarap dadi wayang.

Walulang kang wis mateng mau nuli digambari wayang nganggo piranti kang diarani corekan. Gambar walulang mau minangka pola kang sabanjure ditatah, anggone natah ditumpangake ing pandukan. Pandukan yaiku kayu kandel tur amba kanggo tatakan natah wayang. Ing sandhuwuring walulang diwenehi tindhih sing bobote kira-kira rong kilo, gunane kanggo nindhihi walulang supaya ora mlesa-mlese.

        Carane ngempakake tatah sarana dithuthuk nganggo gandhen kayu. Tatahe ana warna-warna, yaiku tatah bedhahan, tatah unton-unton, tatah trentenan, lan tatah tatasan.

Kang luwih dhisik ditatah yaiku perangan ngarep, mandhuwur tekan ing paren. Kang pungkasan yaiku natah perangan mata.

Swise ditatah kabeh, pakaryan sabanjure yaiku nyungging. Nyungging utawa nggambari nanggo warna kang cocok, yaiku:

1.Warna putih digawe saka glepung balung dicampur ancur.

2.Warna kuning digawe saka watu atal.

3.Warna biru digawe saka nila werdi.

4.Warna ireng digawe saka langes utawa kukus lampu.

5.Warna abang digawe saka gincu abang.

Kanggo campuran, diwenehi landha jangkang lan ancur garing.

         Sabanjure wayang disungging luwih dhisik diolesi warna putih minangka dhasar, lagi kena disungging manut warna kang cocok. Yen nyungging wis rampung, kareben katon gilap kudu diwenehi prada supaya wayange luwih bregas kudu dicawi. Cawi yaiku paes arupa garis-garis alus banget kaya sawut. Lumrahe cawi nganggo warna ireng, yen perangan sing ora dicawi kudu didrenjemi, drenjem yaiku corek arupa titik-titik ireng kaya bathik cuwiri wayange sansaya katon ngremit.

      Pakaryan kang pungkasan yaiku masangi cempurit, cempurit iku garan wayang supaya bisa diobahake ana ing pagelaran.